İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’te Değişiklikler Yapıldı
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (“Bakanlık”) tarafından hazırlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Yönetmelik Değişikliği”) 11/12/2025 tarihli ve 33104 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Yönetmelik Değişikliği ile İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’te (“Yönetmelik”), belirli durumlarda re’sen iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verme görev ve yetkisine ilişkin ruhsatlandırma şekil, şart ve esasları düzenlenmiştir. Ayrıca mevzuata uygun olmasına rağmen belediyelerce yasal süre aşılarak bekletilen iş yeri açma ve çalışma ruhsatı başvurularının Bakanlığa yapılabilmesi ve Bakanlıkça ilgili belediyenin gerekçelerinin yetersiz görülmesi durumunda re’sen iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verilebilmesine ilişkin usul ve esaslar belirlenerek belediyeler tarafından süresinde verilmeyen ve Bakanlıkça düzenlenecek ruhsatlarda başvuru, inceleme, süreç takibi ve ruhsat düzenlenmesinde il müdürlüklerinin yetkili olması düzenlenmiş ve gayrisıhhi ve sıhhi müesseselere ilişkin belirli tanımlara, günün şartlarına ve gelişen ekonomik girişim modellerine uygun kapsamdaki işyerleri eklenmiştir.
Bakanlıkça İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Düzenlenmesi
Yönetmelik Değişikliği ile Yönetmeliğe eklenen “Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca ruhsat düzenlenmesi” başlıklı 45/A maddesi ile; Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan veya mülkiyeti Hazineye, kamu kurum veya kuruluşlarına veya gerçek kişilere veyahut özel hukuk tüzel kişilerine ait olan taşınmazlar üzerinde kamu veya özel sektör tarafından gerçekleştirilecek olan yatırımlara ya da yürütülecek faaliyetlere ilişkin olarak işletmecilerce Yönetmeliğe uygun olarak başvuru yapılmış olduğu halde başvuru tarihinden itibaren iki ay içinde yetkili idarece işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmemesi halinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı vermeye Bakanlığın İl Müdürlüklerinin (“İl Müdürlüğü”) yetkili olacağı düzenlenmiştir.
Bu madde gereğince, işletmeci tarafından ruhsat talebinde bulunulması durumunda İl Müdürlüğü yetkili idarenin dosyaya ilişkin görüşünü isteyeceği, yetkili idarenin, işyeri açma ve çalışma ruhsatına ilişkin iş ve işlemlerin yapılmama gerekçesini etraflıca açıklayarak konu hakkındaki görüşünü en geç 15 (on beş) gün içinde İl Müdürlüğüne bildireceği, İl Müdürlüğünün süresinde görüş verilmemesi durumunda başvuruya ilişkin olumlu görüş verilmiş sayılacağı, yetkili idare tarafından verilen görüş sonrasında dosyasında en geç 15 (on beş) gün içinde yapılan incelemede talebin Yönetmeliğe uygun olduğunun anlaşılması halinde, İl Müdürlüğü tarafından resen ruhsat düzenlenebileceği öngörülmüştür.
Yapılan incelemede mevzuata aykırılıkların ve noksanlıkların tespit edilmesi halinde ise bu aykırılık ve noksanlıklar aynı süre içinde başvuru sahibine bildirilecek, aykırılıklar veya noksanlıklar giderildiğinde yapılacak başvuru üzerine İl Müdürlüğü tarafından resen ruhsat düzenlenebilecektir.
Yönetmelik Değişikliği ile yapılan söz konusu düzenleme, yapılacak yatırımlar ve faaliyetler için başvuru ve ruhsatlandırma işlemlerinin hızlanmasını amaçlayarak yatırımların daha hızlı hayata geçirilmesine olanak tanıyacaktır.
Enerji Tesislerine İlişkin Yeni Sınıflandırmalar
İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilirken işyerleri, gayrisıhhi ve sıhhi müessese olarak ikiye ayrılmıştır.
1- Gayrisıhhî müessese, faaliyeti sırasında çevresinde bulunanlara biyolojik, kimyasal, fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden az veya çok zarar veren veya vermesi muhtemel olan ya da doğal kaynakların kirlenmesine sebep olabilecek müesseselerdir ve üç sınıfa ayrılmıştır.
a- Birinci sınıf gayrisıhhi müessese, konutlardan ve insan ikametine mahsus diğer yerlerden mutlaka uzak bulundurulmaları gereken müesseseleri,
b- İkinci sınıf gayrisıhhî müessese, konutlardan ve insan ikametine mahsus diğer yerlerden mutlaka uzak bulundurulmaları gerekmeyen, bununla birlikte müessesenin faaliyetinin gerektirdiği durumlarda izin verilmeden önce civarında ikamet edenlerin esenlik ve istirahati hususunda konumu, tesisatı ve vaziyeti itibarıyla bir zarar vermeyeceğine kanaat oluşması için inceleme yapılması gerekli müesseseleri,
c- Üçüncü sınıf gayrisıhhî müessese, konutların ve insan ikametine mahsus diğer yerlerin yanında açılabilmesi için sıhhî nezarete tabi tutulması yeterli olan müesseseleri ifade etmektedir.
2- Sıhhî müessese ise gayrisıhhî müesseseler dışında kalan her türlü işyeri olarak tanımlanmaktadır.
İlgili Yönetmelik Değişikliği ile enerji tesisleri bakımından, Yönetmeliğin eki olan EK-2 Gayrisıhhî Müesseseler Listesi’nde;
(i) Birinci sınıf gayrisıhhi müessese olarak yer alan “Toplam ısıl gücü 10 megavat (MW) ve üzeri kapasitede olan fotovoltaik güneş enerjisine dayalı elektrik santralleri”,
(ii) İkinci sınıf gayrisıhhi müessese olarak yer alan “Toplam ısıl gücü 1-10 megavat (MW) arası kapasitede olan fotovoltaik güneş enerjisine dayalı elektrik santralleri”,
(iii) Üçüncü sınıf gayrisıhhi müessese olarak yer alan “Toplam ısıl gücü 1 megavat (MW) altı kapasitede olan fotovoltaik güneş enerjisine dayalı elektrik santralleri.”
şeklindeki belirlemeler kaldırılmış ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müesseseleri kısmının “1- Enerji Sanayii” bölümüne;
Yönetmelik Değişikliği ile; enerji üretiminin artırılması, çevre dostu yatırımların teşvik edilmesi ve ruhsatlandırma sürecinin hızlanması amaçlanmıştır. Değişiklikler, enerji tesisleri için ruhsatlandırma süreçlerini hızlandırarak projelerin daha hızlı bir şekilde faaliyete geçmesini mümkün kılacak ve özellikle güneş ve jeotermal enerji projelerinin yaygınlaşmasını kolaylaştıracaktır. Güneş ve jeotermal enerji gibi yenilenebilir kaynaklara yapılan yatırımlar sayesinde enerji arz güvenliği güçlendirilecektir. Ayrıca, yenilenebilir enerji tesislerinin desteklenmesi, karbon salınımını azaltarak çevresel sürdürülebilirliğe katkı sağlayacaktır. Değişiklik bu yönüyle yenilenebilir enerjiyi destekleyerek enerji dönüşümünü hızlandıracak, çevre dostu yatırımları teşvik edecek ve genel ekonomik kalkınmaya katkı sağlayacaktır.
Daha fazla bilgi ve destek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Yönetmelik Değişikliği ile İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’te (“Yönetmelik”), belirli durumlarda re’sen iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verme görev ve yetkisine ilişkin ruhsatlandırma şekil, şart ve esasları düzenlenmiştir. Ayrıca mevzuata uygun olmasına rağmen belediyelerce yasal süre aşılarak bekletilen iş yeri açma ve çalışma ruhsatı başvurularının Bakanlığa yapılabilmesi ve Bakanlıkça ilgili belediyenin gerekçelerinin yetersiz görülmesi durumunda re’sen iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verilebilmesine ilişkin usul ve esaslar belirlenerek belediyeler tarafından süresinde verilmeyen ve Bakanlıkça düzenlenecek ruhsatlarda başvuru, inceleme, süreç takibi ve ruhsat düzenlenmesinde il müdürlüklerinin yetkili olması düzenlenmiş ve gayrisıhhi ve sıhhi müesseselere ilişkin belirli tanımlara, günün şartlarına ve gelişen ekonomik girişim modellerine uygun kapsamdaki işyerleri eklenmiştir.
Bakanlıkça İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Düzenlenmesi
Yönetmelik Değişikliği ile Yönetmeliğe eklenen “Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca ruhsat düzenlenmesi” başlıklı 45/A maddesi ile; Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan veya mülkiyeti Hazineye, kamu kurum veya kuruluşlarına veya gerçek kişilere veyahut özel hukuk tüzel kişilerine ait olan taşınmazlar üzerinde kamu veya özel sektör tarafından gerçekleştirilecek olan yatırımlara ya da yürütülecek faaliyetlere ilişkin olarak işletmecilerce Yönetmeliğe uygun olarak başvuru yapılmış olduğu halde başvuru tarihinden itibaren iki ay içinde yetkili idarece işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmemesi halinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı vermeye Bakanlığın İl Müdürlüklerinin (“İl Müdürlüğü”) yetkili olacağı düzenlenmiştir.
Bu madde gereğince, işletmeci tarafından ruhsat talebinde bulunulması durumunda İl Müdürlüğü yetkili idarenin dosyaya ilişkin görüşünü isteyeceği, yetkili idarenin, işyeri açma ve çalışma ruhsatına ilişkin iş ve işlemlerin yapılmama gerekçesini etraflıca açıklayarak konu hakkındaki görüşünü en geç 15 (on beş) gün içinde İl Müdürlüğüne bildireceği, İl Müdürlüğünün süresinde görüş verilmemesi durumunda başvuruya ilişkin olumlu görüş verilmiş sayılacağı, yetkili idare tarafından verilen görüş sonrasında dosyasında en geç 15 (on beş) gün içinde yapılan incelemede talebin Yönetmeliğe uygun olduğunun anlaşılması halinde, İl Müdürlüğü tarafından resen ruhsat düzenlenebileceği öngörülmüştür.
Yapılan incelemede mevzuata aykırılıkların ve noksanlıkların tespit edilmesi halinde ise bu aykırılık ve noksanlıklar aynı süre içinde başvuru sahibine bildirilecek, aykırılıklar veya noksanlıklar giderildiğinde yapılacak başvuru üzerine İl Müdürlüğü tarafından resen ruhsat düzenlenebilecektir.
Yönetmelik Değişikliği ile yapılan söz konusu düzenleme, yapılacak yatırımlar ve faaliyetler için başvuru ve ruhsatlandırma işlemlerinin hızlanmasını amaçlayarak yatırımların daha hızlı hayata geçirilmesine olanak tanıyacaktır.
Enerji Tesislerine İlişkin Yeni Sınıflandırmalar
İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilirken işyerleri, gayrisıhhi ve sıhhi müessese olarak ikiye ayrılmıştır.
1- Gayrisıhhî müessese, faaliyeti sırasında çevresinde bulunanlara biyolojik, kimyasal, fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden az veya çok zarar veren veya vermesi muhtemel olan ya da doğal kaynakların kirlenmesine sebep olabilecek müesseselerdir ve üç sınıfa ayrılmıştır.
a- Birinci sınıf gayrisıhhi müessese, konutlardan ve insan ikametine mahsus diğer yerlerden mutlaka uzak bulundurulmaları gereken müesseseleri,
b- İkinci sınıf gayrisıhhî müessese, konutlardan ve insan ikametine mahsus diğer yerlerden mutlaka uzak bulundurulmaları gerekmeyen, bununla birlikte müessesenin faaliyetinin gerektirdiği durumlarda izin verilmeden önce civarında ikamet edenlerin esenlik ve istirahati hususunda konumu, tesisatı ve vaziyeti itibarıyla bir zarar vermeyeceğine kanaat oluşması için inceleme yapılması gerekli müesseseleri,
c- Üçüncü sınıf gayrisıhhî müessese, konutların ve insan ikametine mahsus diğer yerlerin yanında açılabilmesi için sıhhî nezarete tabi tutulması yeterli olan müesseseleri ifade etmektedir.
2- Sıhhî müessese ise gayrisıhhî müesseseler dışında kalan her türlü işyeri olarak tanımlanmaktadır.
İlgili Yönetmelik Değişikliği ile enerji tesisleri bakımından, Yönetmeliğin eki olan EK-2 Gayrisıhhî Müesseseler Listesi’nde;
(i) Birinci sınıf gayrisıhhi müessese olarak yer alan “Toplam ısıl gücü 10 megavat (MW) ve üzeri kapasitede olan fotovoltaik güneş enerjisine dayalı elektrik santralleri”,
(ii) İkinci sınıf gayrisıhhi müessese olarak yer alan “Toplam ısıl gücü 1-10 megavat (MW) arası kapasitede olan fotovoltaik güneş enerjisine dayalı elektrik santralleri”,
(iii) Üçüncü sınıf gayrisıhhi müessese olarak yer alan “Toplam ısıl gücü 1 megavat (MW) altı kapasitede olan fotovoltaik güneş enerjisine dayalı elektrik santralleri.”
şeklindeki belirlemeler kaldırılmış ve üçüncü sınıf gayrisıhhî müesseseleri kısmının “1- Enerji Sanayii” bölümüne;
- “1.3- Fotovoltaik güneş enerjisine dayalı elektrik santralleri,”
- “1.4- Güneş enerjisine dayalı enerji üretim tesisleri,”
- “9.73- Jeotermal kaynaktan elde edilen sıcak su vasıtasıyla ısıtılan seracılık tesisleri”
Yönetmelik Değişikliği ile; enerji üretiminin artırılması, çevre dostu yatırımların teşvik edilmesi ve ruhsatlandırma sürecinin hızlanması amaçlanmıştır. Değişiklikler, enerji tesisleri için ruhsatlandırma süreçlerini hızlandırarak projelerin daha hızlı bir şekilde faaliyete geçmesini mümkün kılacak ve özellikle güneş ve jeotermal enerji projelerinin yaygınlaşmasını kolaylaştıracaktır. Güneş ve jeotermal enerji gibi yenilenebilir kaynaklara yapılan yatırımlar sayesinde enerji arz güvenliği güçlendirilecektir. Ayrıca, yenilenebilir enerji tesislerinin desteklenmesi, karbon salınımını azaltarak çevresel sürdürülebilirliğe katkı sağlayacaktır. Değişiklik bu yönüyle yenilenebilir enerjiyi destekleyerek enerji dönüşümünü hızlandıracak, çevre dostu yatırımları teşvik edecek ve genel ekonomik kalkınmaya katkı sağlayacaktır.
Daha fazla bilgi ve destek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
PDF İndirin
b.erkilic@lbfpartners.com