30.3.2013 tarihli ve 28603 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'nun Geçici 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında "Üretim lisansına dercedilen inşaat öncesi süre içerisinde, üretim tesisinin inşaatına başlanması için yerine getirilmesi gereken yükümlülüklerini ikmal edememiş tüzel kişilere, varsa kalan inşaat öncesi sürelerine ek olarak; yoksa sadece altı ay süre verilir. Mücbir sebepler dışında bu süre içerisinde de yükümlülüklerini ikmal edemeyen tüzel kişilerin lisansları iptal edilir." hükmüne yer verilmiştir. Bu hüküm ile, üretim lisansı almasına rağmen lisansında kayıtlı süre içerisinde tesis inşaatına başlanması için yükümlülüklerini yerine getirmeyen tüzel kişilere 6 ay ek süre verilmesi, bu süre içerisinde de yükümlülüklerini mücbir sebep halleri dışında yerine getiremeyen kişilerin lisanslarının iptal edileceği düzenlenmiştir.
Bu doğrultuda, 02.11.2013 tarihli ve 28809 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nde konuyla ilgili olarak Geçici 15 inci maddeye yer verilmiştir. Anılan maddede üretim lisansı sahiplerinin inşaat öncesi aşamada ikmal etmek durumunda oldukları yükümlülükler şunlardır:
a) Üretim tesisinin kurulacağı sahanın lisans sahibi tüzel kişinin mülkiyetinde olmaması halinde, söz konusu sahanın mülkiyet veya kullanım hakkının elde edilmesi, rezervuarlı hidroelektrik santrallerinde su tutma alanları ile ilgili olarak kamulaştırma kararının alınması,
b) Kurulması planlanan üretim tesisine ilişkin imar planlarının onaylanması,
c) Üretim tesisinin inşaatına başlanabilmesi için gerekli olan ön proje onayının alınması,
d) Bağlantı ve sistem kullanım anlaşmaları için TEİAŞ veya ilgili dağıtım şirketine başvurunun yapılması,
e) 30/4/1983 tarihli ve 18033 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Yönetmeliği uyarınca gerekli görüşün alınması,
f) Rüzgâr başvurularına ilişkin Teknik Etkileşim İzninin alınması için gerekli başvurunun yapılmış olması,
g) Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamında alınması gerekli olan kararın alınması.
Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise üretim lisansı sahiplerinin,
a) İnşaat öncesi döneme ilişkin süresi biten üretim lisansı sahibi kişilerin, Yönetmeliğin yürürlük tarihi olan 02.11.2013 tarihinden itibaren en geç altı ay içerisinde yani 02.05.2014 tarihine kadar,
b) İnşaat öncesi döneme ilişkin süresi bitmeyen üretim lisansı sahibi kişilerin ise, kalan inşaat öncesi sürelerine altı ay eklenmek suretiyle bulunacak süre içerisinde,
yukarıda belirtilen yükümlülüklerin tamamlandığına ilişkin bilgi ve belgeleri Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na (“EPDK”) sunmak zorunda olduğu, aksi takdirde söz konusu yükümlülükleri tamamlayamayan kişiler hakkında Kanunun Geçici 9 uncu maddesinin birinci fıkrası çerçevesinde işlem tesis edileceği, dolayısıyla lisanslarının iptal edileceği düzenlenmiştir.
Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 02.11.2013 tarihi itibariyle inşaat öncesi döneme ilişkin süresi dolmuş olan üretim lisansı sahibi kişiler için yükümlülüklerinin yerine getirilmesi için öngörülmüş olan ek altı aylık süre 02.11.2014 tarihinde sona ermiştir. Bu hüküm uyarınca, kamuoyunda "2 Mayıs Sendromu" olarak da adlandırılan süreç kapsamında EPDK onlarca üretim lisansını iptal etmiştir. Ancak, söz konusu lisans iptallerine karşı yapılan itirazları dikkate alan EPDK Eylül 2014'ten bu yana lisans iptallerini durdurmuştu.
EPDK, itiraz gerekçelerinden hareket ederek Eylül ayından bu yana yeni bir düzenleme çalışması başlatmış ve nihayet 04.02.2015 tarihli ve 29257 sayılı Resmi Gazete'de yayımladığı Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'le Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin konuyla ilgili Geçici 15 inci maddesinde kapsamlı değişiklikler yapmıştır.
Yapılan değişiklikleri aşağıdaki şekilde özetlemek mümkündür:
1) Geçici 15 inci maddenin birinci fıkrasında lisans sahiplerinin inşaat öncesi dönemde yerine getirmek durumunda olduğu yükümlülükler arasında sayılan:
a) Üretim tesisinin inşaatına başlanabilmesi için gerekli olan ön proje onayının alınması,
b) Bağlantı ve sistem kullanım anlaşmaları için TEİAŞ veya ilgili dağıtım şirketine başvurunun yapılması,
c) 30/4/1983 tarihli ve 18033 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Yönetmeliği uyarınca gerekli görüşün alınması,
yükümlülükler fıkra metninden çıkarılmıştır. Bu kapsamda, söz konusu yükümlülüklerin inşaat öncesi dönemde yerine getirilmemiş olması, artık 6446 sayılı
Kanun'un Geçici 9 uncu maddesi uyarınca lisans iptalini gerektiren bir durum olarak değerlendirilmeyecektir.
2) Geçici 15 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde sadece rezervuarlı hidroelektrik santraller için öngörülmüş olan "su tutma alanları ile ilgili olarak kamulaştırma kararının alınması" yükümlülüğüne ilişkin rezervuarlı-rezervuarsız ayrımı kaldırılmış ve tüm hidroelektrik santralleri yükümlülük kapsamına dahil edilmiştir.
3) Geçici 15 inci maddeye yeni eklenen üçüncü fıkrayla inşaat ruhsatını alan veya inşaat ruhsatı yerine geçen belge temin eden ya da inşaat ruhsatına gerek olmadığına dair belge alan lisans sahibi tüzel kişilerden birinci fıkrada sayılan belgelerin istenmeyeceği düzenlenmiştir. Dolayısıyla tek başına inşaat ruhsatına veya inşaat ruhsatı yerine geçen belgeye ya da inşaat ruhsatına gerek olmadığına dair belgeye sahip olan lisans sahiplerinin birinci fıkrada sayılan yükümlülükleri ikmal etmiş olup olmadığına bakılmayacak, bir başka ifadeyle bu yükümlülüklerin yerine getirilmediği gerekçesiyle 6446 sayılı Kanun'un Geçici 9 uncu maddesi uyarınca lisans iptali yoluna gidilmeyecektir.
4) En son ve en dikkat çekici değişiklik ise, Geçici 15 inci maddeye yeni eklenen dördüncü fıkrada, daha önce Geçici 9 uncu maddesi uyarınca lisansı iptal edilen kişilerin durumlarının yukarıda aktarılmaya çalışılan değişiklikler doğrultusunda ve yeni düzenlemelere göre tekrar değerlendirmeye alınacağının öngörülmüş olmasıdır. Buna göre EPDK, daha önce iptal etmiş olduğu lisansları, resen yeni düzenlemeye uygunluk açısından değerlendirmeye tabi tutacak ve Geçici 15 inci maddenin değişiklik sonrası hükümlerinde yer alan yükümlülükleri iptal tarihi itibariyle yerine getirmiş olanların lisanslarını iade edecektir.
View in PDF Format